Tornkranar - vad du bör veta

Co to jest żuraw wieżowy?

W wielu dziedzinach działalności gospodarczej pojawia się problem z przemieszczeniem przedmiotów o dużej masie i rozmiarach. Z tą trudnością z powodzeniem radzi sobie żuraw wieżowy. Jest on w stanie wykonać szeroki zakres zadań związanych z podnoszeniem i przenoszeniem.

Żuraw wieżowy jest niezbędnym elementem specjalistycznego wyposażenia w budownictwie, przy budowie każdego wielopiętrowego budynku i przy remontach na dużą skalę. Skutecznie rozwiązuje problem podnoszenia ciężkich ładunków, takich jak bloczki ścienne, płyty stropowe czy betonowe itp. Żuraw wieżowy jest w stanie udźwignąć do 75 ton, czyli znacznie więcej niż jakiekolwiek inne urządzenie do transportu materiałów. Główne zastosowanie żurawia wieżowego to między innymi budowa budynków mieszkalnych jak i komercyjnych, budowa dróg, mostów i obiektów przemysłowych, a także prace przy budowie zapór wodnych i statków.

Jakie jest przeznaczenie żurawia wieżowego?

Urządzenia te są niezbędne do przenoszenia ciężkich towarów czy ładunków na określoną wysokość i w obrębie placu budowy, służą również do rozładunku i załadunku pojazdów. Świetnie sprawdzą się przy podnoszeniu i montażu stalowych elementów na każdym piętrze, osadzeniu paneli prefabrykowanych, wylewaniu betonu czy umieszczeniu stałych instalacji elektrycznych i mechanicznych. Doskonale nadają się do przyspieszenia procesu budowy, obniżają koszty wynikające z czasu i siły roboczej.

Żuraw wieżowy – konstrukcja

Każdy mechanizm składa się z tego samego zestawu elementów, który obejmuje:

1. Pionowy maszt (wieża) – szkieletem każdego żurawia jest wieża zamocowana pionowo na platformie wsporczej lub obrotowej, od jego rozmiaru zależy jak wysoko zostanie podniesiony ładunek. Wieże dzielą się na obrotowe i nieobrotowe:
   • Obrotowe – urządzenie obrotowe jest umieszczone na dole, na wsporniku lub bramie; część obrotowa obejmuje: platformę z wciągarkami ładunku i wysięgnikiem, mechanizm obrotu i przeciwwagę, samą wieżyczkę oraz wysięgnik;
   • Nieobrotowe – przekładnia obrotowa znajduje się na górze, sama platforma z zamontowaną na niej wieżyczką nie obraca się; część obrotowa składa się z wysięgnika, głowicy obrotowej i przeciwwagi;

Wieże dzielą się również na teleskopowe i kratowe. Teleskopowe składają się z dwóch części, zewnętrznej części nośnej i wewnętrznej części wysuwowej. Zewnętrzna sekcja jest przymocowana do platformy obrotowej, a wewnątrz znajduję się wysuwana część. Kratowe wieże są jednoczęściowe, aczkolwiek składają się z małych sekcji, pasów i rozpórek. Podstawą jest podwozie w przypadku modeli ruchomych, a w przypadku stacjonarnych fundament.

2. Wysięgnik – konstrukcje wysięgników można podzielić na dwa rodzaje: wychylne, wodzakowe;
   • Wychylne – charakteryzują się dobrą zwrotnością nawet w ciasnych miejscach, a żurawie z takim wysięgnikiem są lżejsze; na końcu ramienia podnośnika znajdują się bloki wyposażone w liny nośne, na których zawieszony jest ładunek; ramiona podnoszące są zamontowane skośnie do horyzontu;
   • Wodzakowe – są stosowane przy ładunkach o dużym ciężarze i konstrukcjach wielkogabarytowych, takich jak obiekty energetyczne; porusza się po wysięgniku poziomo za pomocą zespołu dwóch cięgników; wysięgnik wodzakowy dzieli się na odciągowy lub bez odciągowy;
3. Urządzenia zabezpieczające – wszystkie elektryczne żurawie wieżowe są wyposażone w urządzenia zabezpieczające. Są to:
   • Ogranicznik wysokości i podnoszenia haka;
   • Unieruchomienie mostka i wózka;
   • Ogranicznik obciążenia;
   • Blokada drzwi kokpitu;
   • Wyłącznik awaryjny;
   • Panel ochrony dźwigu.

Zasady działania

Obrotowe żurawie wieżowe to pionowe wieże z zamontowanym na szczycie wysięgnikiem. Są one wykorzystywane na budowach, nierzadko również pomagają w rozładowaniu i załadowaniu elementów wielkogabarytowych, takich jak części budowy, partie materiałów budowlanych czy konstrukcje stalowe. Podczas pracy żuraw może się poruszać i obracać, zmieniając wysokość i zasięg wysięgnika w celu wykonania zleconego zadania. Obraca się tylko część obrotowa, połączona z częścią nieobrotową za pomocą obrotowego zespołu podporowego. Ładunki są podnoszone za pomocą wciągarki, lin i haków.

Dane techniczne

Możliwości działania i obszar zastosowania takich urządzeń są określone przez następujące cechy:

• Udźwig – najważniejszym parametrem każdego modelu jest jego udźwig; jest to największa masa ładunku, jaka może być podnoszona przez dźwig; waha się on od 3,5 do 50 ton i decyduje o zastosowaniu wyposażenia specjalnego; żurawie o największym udźwigu – około 75 ton – są używane w budownictwie przemysłowym, popularne w elektrowniach jądrowych, przy zaporach wodnych itp.;
• Wysokość podnoszenia – jest to maksymalna wysokość na jaką dźwig może podnieść ładunek; zazwyczaj wynosi od 20 do 90 metrów; dostępne są również typy żurawi o wysokości podnoszenia do 220 metrów;
• Długość wysięgnika – jest to odległość między dwoma przeciwległymi końcami belki poziomej; parametr ten określa odległość, w jakiej żuraw ma być ustawiony od punku, do którego ma zostać przeniesiony ładunek; zasięg waha się od 20 do 80 metrów, w zależności od marki i modelu.

Klasyfikacja

Żurawie wieżowe możemy klasyfikować pod kilku wskaźników:

1. Według konstrukcji platformy

W tej typologii możemy wyróżnić dwa typy żurawi – platforma obrotowa i nieobrotowa.

• Urządzenia obrotowe są wykorzystywane do szybkich prac, takich jak: budowa małych budynków, pilne naprawy oraz budowa mostów i przejść; w tego typu platformach obraca się cała konstrukcja; są one łatwe do przewiezienia na miejsce i montażu; platforma obrotowa składa się z ramy i belek, to one przenoszą największe obciążenia; wciągarki wysięgnikowe i ładunkowe są mocowane za pomocą wspornika; przeciwwaga jest zamontowana u podstawy wieży; maksymalny udźwig wynosi 25 ton, a wysokość podnoszenia 90 metrów;
• Żurawie z nieobrotową platformą mają większą moc, dlatego są stosowane w budownictwie wysokościowym i złożonym, gdzie wymagane są duże udźwigi; sama platforma nie jest obrotowa, ale na szczycie wieży znajduje się ruchoma głowica; do główki przymocowany jest wysięgnik i przeciwwaga zapewniająca stabilność; żurawie tego typu mogą podnosić ładunki o masie do 75 ton na wysokość do 220 metrów.

2. Według rodzaju podpory

Dźwigi dzielą się w zależności od sposobu wykorzystania podpory. Możemy wymienić kilka typów:

• Stacjonarne – nadają się do poważnych, długotrwałych prac; są one instalowane na fundamentach i nie mogą być transportowane bez demontażu; montaż na fundamentach jest wygodny, gdyż nie ma potrzeby mocowania wieży w pionie;
• Przejezdne – poruszają się po placu budowy; maszyna zamontowana jest na ruchomej osi z kołami, gąsienicami lub szynami; nie ma potrzeby demontowania dźwigu w celu przeniesienia go do sąsiedniego obiektu; z tego właśnie powodu żurawie przejezdne są popularne przy realizacji pilnych projektów; najbardziej powszechne są dźwigi poruszające się po szynach, układa się je w niewielkiej odległości od placu budowy, dzięki czemu można je podnosić, opuszczać i przemieszczać o całym placu.

3. Według konstrukcji wysięgnika

W tej typologii możemy wymienić dwa typy wysięgnika:

• Wodzakowe – mają statyczny wysięgnik poziomy; nie może zmieniać wysokości podnoszenia ładunku, ale jest w stanie podnieść duże ciężary i przemieszczać ładunek wzdłuż płóz;
• Wychylne – służą do podnoszenia niewielkich ładunków; mogą one zwiększyć wysokość podnoszenia, ale nie są w stanie przemieszczać ładunku wzdłuż osi

4. Według parametrów

Dźwigi możemy podzielić również ze względu na konstrukcje wieży. W tek klasyfikacji wyróżniamy dwa typy:

• Kratowe – są lekkie dzięki rurkowej konstrukcji; wieża jest zamontowana z metalowych rur i narożników oraz pochylonych prostopadłych prętów; dźwigi są wytrzymałe i szybko docierają na miejsce, jednakże nie mogą podnosić ciężkich ładunków;
• Teleskopowe – są ciężkie, ale wytrzymałe; stosowane w budownictwie wielkogabarytowym do budowy obiektów takich jak wieżowce, budynki przemysłowe, porty; są często wykorzystywane na północnych szerokościach geograficznych, gdyż zachowują sprawność w niskich temperaturach.