Bardzo często zdarza się, że podczas zakupu kotła grzewczego CO mylimy nazwę z piecem. Jest niewielka, a jednak znacząca równica pomiędzy oboma. Piec ogrzewa zazwyczaj tylko to pomieszczenie, w którym się znajduje, a kocioł ociepla nam całe mieszkanie, dom a nawet cały blok poprzez system instalacji doprowadzanych do pomieszczeń. Generowane piecem ciepło jest magazynowane, a w dalszej kolejności powoli uwalniane. Mimo tak widocznych różnic, to właśnie piec w języku polskim dominuj jako słowo wiodące. Co więcej, zastosowanie błędnego nazewnictwa, spopularyzowało się nie tylko w mowie potocznej, ale również w środowisku branżowym u fachowców, w miejscach między innymi takich jak hurtownie sanitarne czy markety grzewcze. A co za tym idzie osobliwie w miejscach, gdzie przeprowadzona powinna być edukacja zainteresowanych klientów na ten temat. To jednak nie ma miejsca i obecnie obie nazwy oznaczają w zasadzie to samo, czyli urządzenie, które ogrzewa nam mieszkanie lub dom. Niestety, ale standardowe piece znacząco posiadają kilka wad. Najważniejszą jest oczywiście napomknięte już nagrzewanie tylko jednego pomieszczenia w domu. Druga, to niemożność rozporządzania temperaturą, zwłaszcza w starodawnych kaflowych piecach. W trakcie palenia w piecu może być po prostu za gorąco w danym pomieszczeniu. Kolejnym jakże znacznym problemem jest nierównomiernie rozprzestrzenianie się ciepła. Przy piecu może być aż za gorąco, a w zamierzchłym kącie rozdysponowanego pomieszczenia – niesamowicie chłodno. Ze względu na to obecnie piece pełnią już raczej funkcję dekoracyjną w aranżowanych wnętrzach. Jeszcze czasami używa się ich do dogrzania pomieszczenia (zazwyczaj pokoju dziennego), jednak ogólnym źródłem ciepła dla domu jest zazwyczaj solidny i nowoczesny kocioł.
Palacz kotłów centralnego ogrzewania w skrócie CO zajmuje się konserwacją i obsługą pieca centralnego ogrzewania. Operator maszyn grzewczych wykorzystuje samoczynnie opalane piece celem wyprodukowania pary imitującej energię lub ciepło do obiektów użytkowych na przykład zakładów przemysłowych lub mieszkań w bloku. Odpala palniki olejowe bądź gazowe za sprawą przeznaczonej do tego celu zapalarki. Odpala ruszt mechaniczny oraz pulweryzator chcąc pokruszyć i dorzucić węgla do pieca. Ściśle sprawdza mierniki, temperaturę i ciśnienie biegu powietrza poprzez tablicę rozdzielczą lub pomiarową, aby mieć wpływ na intensywność regulowania danej operacji systemu kontrolnego samoczynnego spalania, regulatory dostarczające wodę, ruszty mechaniczne, pulweryzatory i palniki. Przy działaniu regulatorów lub zaworów przestawia prawidłowo dostarczane powietrze do ciśnienia i paliwa pary w piecu. Cały czas spogląda na kocioł i maszyny pomocnicze w celu ich prawidłowego działania, naprawia oraz dokonuje przeglądów pieca lub urządzeń. Ma możliwość przeprowadzenia testu wody napędzającej piec dobierając adekwatne chemikalia. Może również rejestrować odczytów przyrządów pomiarowych, danych i mierników, na przykład rezultaty badanej wody i zakres wysłużonego paliwa. Wykonuje czynności między innymi związane z badaniem wody, czyszczeniem zaworów, zbiorników paliwa, naprawia, dostarcza paliwa oraz wody, konserwuje izolację, kruszy węgiel. Podstawowym jego sprzętem są mierniki sprawdzania wody, narzędzia (młotki, klucze, szczypce), komplet do badania przydatności zaworów, miernik lub tester ciśnienia pary, komplet do badania wody, przyrządy hydrauliczne (klucze hydrauliczne, gwintownice, miernik lub tester pola elekromagnetycznego produkowanego przez silniki elektryczne, miernik elektryczny, tester do sprawdzania szczelności połączeń gazowych i urządzeń. Wykonywany zawód najczęściej przydatny jest w zakładach usługowych i produkcyjnych, w których do wytworzenia potrzebna jest para na przykład w przemyśle chemicznym, zakładach energetycznych, zakładach przemysłu spożywczego, szpitalach, przemyśle tworzyw sztucznych, żeglugi, pralni parowych i tym podobnych.
Rodzaje kotłów możemy klasyfikować:
- Pod względem ich mocy:
- o najniższej mocy 4-65 kilowat.
- o średniej mocy 72 – 1750 kilowat.
- o najwyższej mocy 1860 – 15000 kilowat.
- Ze względu na konstrukcję:
- stalowy
- specjalny
- żeliwny
- Biorąc pod uwagę rodzaj czynnika przenoszącego ciepło:
- wodne:
- niskotemperaturowe
- wysokotemperaturowe
- parowe
- wodne:
- Również bierzemy pod uwagę sposób spalania paliwa:
- ze spalaniem dolnym.
- ze spalaniem górnym.
- Uwzględniając możliwość ruchu:
- stacjonarne
- mobilne
- Ze względu na stosowane paliwo:
- na paliwo stałe.
- na paliwo ciekłe.
- na paliwo gazowe.
- elektryczne
- Mając na uwadze rodzaj stosowanych palników:
- z palnikiem nadmuchowym (wentylatorowym).
- z palnikiem atmosferycznym (inżektorowym).
- retortowe
- Zważywszy na spełniane funkcje:
- jednofunkcyjne
- dwufunkcyjne
- Mając na względzie temperaturę spalin:
- klasyczne
- kondensacyjne
- Odnosząc się do sposobu obiegu czynnika grzewczego:
- z obiegiem grawitacyjnym.
- z obiegiem wymuszonym.
- Z uwagi na poziom stosowanych paliw:
- jednopaliwowy
- wielopaliwowy
- Biorąc pod uwagę rozłożenie powierzchni ogrzewalnych:
- jednociągowe.
- wielociągowe.
- Ze względu na rodzaj komory spalania:
- z otwartą komorą spalania.
- z zamkniętą komorą spalania.
- Odnosząc się do przeznaczenia:
- grzewcze
- energetyczne
- przemysłowe.
- technologiczne
- Oraz uwzględniając rozwiązania konstrukcyjno-technologiczne:
- zasypowe ręczne.
- półautomatyczne.
- z automatycznym podajnikiem paliwa.
Zagrożenia związane z pracą palacza pieców centralnego ogrzewania.
- Praca w hałasie jest bardzo częstą przyczyną niedosłuchu. Również zmęczenie i złe samopoczucie wywołują wilgotny i upalny klimat.
- Zmiany skórne, uczulenia, zaburzanie wzroku, problemy z układem oddechowym po stosowaniu chemikaliów i substancji stosowanych w piecach.
- Zatrucia tlenkiem węgla oraz pożary spowodowane przez spalanie paliwa.
- Ryzyko oparzenia jest na porządku dziennym poprzez obsługujących kotły pracowników.
Praca palacza pieców centralnego ogrzewania nie tylko związana jest z powyższymi zagrożeniami również bardzo duży wpływ ma środowisko oraz czynniki, w którym wykonuje on swoją pracę.
Czynniki powodujące wypadki:
- Praca na wysokościach (drabiny, schody, pomosty, konstrukcje metalowe); możliwość poślizgnięcia się i upadku z dużej wysokości.
- Mokre, śliskie czy nierówne nawierzchnie powodujące poślizgnięcia czy potknięcia.
- Możliwe urazy poprzez źle umocowane spadające maszyny.
- Ostre przyrządy czy ich krawędzie co skutkuje przebiciami lub przecięciami.
- Możliwość poparzenia poprzez prąd elektryczny, gorącą wodę, parę wodną lub gorące powierzchnie. Również niebezpieczne jest niewłaściwe korzystanie z kotła, gdyż grozi to nawet rozsadzeniem kotła. Wszędzie znajduje się olej, paliwo czy gaz, który może doprowadzić do wybuchu.
- Niedotlenienie spowodowane przebywaniem w pomieszczeniu, gdzie niedostateczna jest ilość tlenu.
- Nawet śmiertelne zatrucia tlenkiem węgla najczęściej spowodowane wadliwą klimatyzacją.
Działanie jakie należy wykonać, aby zapobiegać sytuacjom zagrożenia życia i zdrowia.
Trzeba stosować buty ochronne z podeszwami przeciwpoślizgowymi. Należy również stosować osprzęt pomocniczy który chroni przed upadkiem z wysokości. Sprawdzać okresowo i dostosowywać pracę palników, żeby zapobiegać wytwarzaniu się tlenku węgla, tlenków azotu oraz tlenków siarki w zależności od stosowanego paliwa oraz pyłów z krzemionką. Zainstalować wentylację ogólną działającą przeciwko zanieczyszczeniu powietrza, a razie potrzeby dodatkowo wentylację miejscową. Nosić koszulki z długim rękawem i zakładać rękawice ochronne przed czynnikami chemicznymi oraz używać kremu chroniącego. Zastosować środki ochrony oczu (okulary spawalnicze lub ochronne). Przeprowadzać okresowe inspekcje kotłów w celu wykrycia urazów komponentów (planować wcześniej drobne naprawy). Należy stosować ochronniki słuchu. Wymienić hydrazynę (posiada działanie rakotwórcze dla ludzi) na bardziej korzystne i mniej niebezpieczne substytuty. Należy stosować środki ochrony układu oddechowego podczas prac konserwatorskich i innych prac, podczas których pył może zostać uwolniony do atmosfery. Stosować bezpieczne metody przenoszenia i podnoszenia nieporęcznych lub ciężkich przedmiotów i ładunków oraz prawidłowo użytkować urządzenia mechaniczne które ułatwiają podnoszenie i przenoszenie. Zainstalować zabezpieczenia (barierki, poręcze) na podestach, drabinkach i schodach, chroniące przed upadkiem z wysokości.
