Szelki bezpieczeństwa oraz uprząż są podstawowym wyposażeniem pracy na wysokości. Należy jednak pamiętać o tym, że do użytku dopuszczone jest kilka modeli szelek. Różnią się one od siebie właściwościami fizycznymi, przez co też każdy z nich nadaje się do innego rodzaju pracy. Przed podjęciem się pracy na wysokości i inwestycji w urządzenia zabezpieczające takie jak uprzęże dobrze jest zapoznać się ze szczegółami każdego rodzaju szelek.
Jakie akty prawne regulują korzystanie z szelek bezpieczeństwa?
Wszystkie szelki bezpieczeństwa, niezależnie od swojego rodzaju, muszą spełniać szereg norm, podyktowanych w Polsce przez trzy akty prawne. Są to:
- PN-EN 363 – środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości. Systemy powstrzymywania spadania. Według tej normy szelki bezpieczeństwa są jedynym zabezpieczeniem chroniącym przed upadkiem z wysokości zakładanym przez pracownika bezpośrednio na siebie.
- PN-EN 361 – Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości – Szelki bezpieczeństwa.
- PN-EN 358 – Indywidualny sprzęt ochronny ustalający pozycję podczas pracy i zapobiegający upadkom z wysokości – pasy ustalające pozycję podczas pracy i ograniczające przemieszczanie oraz linki ustalające pozycję podczas prac.
W trakcie konserwacji szelek bezpieczeństwa jedną z czynności jest sprawdzenie, czy badany sprzęt zgadza się z normami regulowanymi przez powyższe akty prawne. Przepisy dotyczące uprzęży regulują także różne ich rodzaje i to, do jakich prac dany rodzaj szelek najlepiej się nadaje. Aby wybrać odpowiedni rodzaj uprzęży dobrzej jest mieć na uwadze trzy ich właściwości:
Rozmiar
W zależności od rodzaju wykonywanej pracy oraz gabarytów pracownika należy dobrać odpowiedni rozmiar uprzęży. Zbyt duży rozmiar szelek sprawia oczywiste zagrożenie: zbyt duże szelki bezpieczeństwa z których robotnik mógłby się wysunąć w trakcie pracy całkowicie mijają się z sensem urządzeń zabezpieczających do pracy na wysokościach. Z kole zbyt małe szelki są niewygodne, co z kolei również powoduje niebezpieczeństwo podczas pracy. W niewygodnych, źle dopasowanych szelkach ciężej jest operować narzędziami w bezpieczny sposób. Dlatego też każdy pracujący na wysokości powinien dobrać sobie szelki w odpowiednim rozmiarze. Uprzęże dostępne są w czterech rozmiarach — M, L, XL oraz XXL.
Długość pracy
Aktualnie na rynku znajdują się różne modele szelek dostosowane do długości wykonywanej pracy. Niektóre z nich stworzone są z myślą o krótkich i szybkich pracach. Są one raczej przeznaczone osób wykonujące pojedyncze czynności wymagające zawieszenia w powietrzu. Ten model szelek nazywa się podstawowymi szelkami BHP. W wypadku, gdy praca miałaby trwać przez dłuższy okres bardzo ważne jest, aby wyposażyć pracowników w szelki z dodatkowymi udogodnieniami, takimi jak podkładki pod uda bądź utwardzacze w okolicach kręgosłupa. Wygoda pracownika w trakcie pracy z uprzężą jest podstawą bezpieczeństwa.
Miejsce pracy oraz stosowane narzędzia i środki
Wybierając szelki bezpieczeństwa należy również wziąć pod uwagę zarówno miejsce pracy jak i narzędzia oraz środki chemiczne stosowane w trakcie pracy. Poza dodatkowymi zabezpieczeniami lub udogodnieniami wiele modeli szelek bezpieczeństwa posiada również właściwości czyniące je wytrzymałymi na zjawiska atmosferyczne takie jak deszcz i śnieg oraz równe środki chemiczne stosowane np. w trakcie czyszczenia okien na wysokości czy malowania.
